زایمان سزارین ، زمانی به انجام می رسد که زایمان به روش طبیعی برای مادر و یا جنین او خطرناک باشد. این رویکرد به دو روش صورت می گیرد ، یا به صورت برنامه ریزی شده و یا به صورت اورژانسی. در نظر داشته باشید که این پروسه نسبت به روش طبیعی پر ریسک تر می باشد و دوره نقاهت نسبتا طولانی تری هم دارد. نحوه انجام آن نیز به این صورت است که برشی در زیر شکم مادر و رحم او زده می شود تا بتوان نوزاد را بیرون آورد. اگر شما هم قصد انجام زایمان به روش جراحی را دارید و می خواهید تا قبل از موعد مقرر تمامی اطلاعات مربوط به آن را کسب کنید ، با دکتر سارا سارانی متخصص زنان و زایمان تهران در این مقاله همراه باشید.
چرا زایمان سزارین؟
اگر در طول زایمان طبیعی مشکلی به وجود آید و یا به خاطر وجود برخی بیماری های خاص امکان انجام زایمان واژینال وجود نداشته باشد ، باید این فرآیند از طریق جراحی به انجام برسد. موارد دیگری که موجب می شوند سزارین به انجام برسد در زیر ذکر شده اند :
عدم تناسب لگنی (CPD)
گاهی اوقات ورودی لگن مادر کوچک بوده و یا سر نوزاد به قدری بزرگ است که عبور کردن آن از لگن خطرناک می شود ؛ در چنین شرایطی می گوییم CPD یا عدم تناسب لگنی اتفاق افتاده است.
فرد قبلا زایمان سزارین کرده باشد
به خاطر نوع برش ایجاد شده روی رحم واحتمال پارگی آن ، مادرانی که سابقه انجام این جراحی را دارند نمی توانند به شکل طبیعی نوزاد خود را به دنیا آورند. البته در شرایطی این کار امکان پذیر می باشد که تشخیص آن به عهده بهترین متخصص زنان و زایمان در تهران است.
جفت سر راهی
زمانی که جفت در خروجی رحم قرار گرفته باشد ، جلوی خروج جنین از آن را می گیرد و نمی توان به صورت طبیعی زایمان کرد
چندقلو زایی
در اغلب موارد مشکلی برای به دنیا آوردن دو قلوها از طریق روش واژینال وجود ندارد ؛ اما زمانی که بیشتر از دو جنین در رحم وجود داشته باشد ترجیح بر این است که زایمان سزارین صورت گیرد.
ابتلا به بیماری ها
برخی از بیماری ها وجود دارند که در روند به دنیا آمدن بچه به روش طبیعی اختلال ایجاد می کنند. برای مثال وجود مشکلات قلبی ، زگیل تناسلی و عفونت فعال از این دست مشکلات می باشد.
وضعیت بریچ
اگر پاهای جنین به سمت خروجی رحم قرار گرفته باشد ، حالت بریچ رخ می دهد. پزشک می تواند اقدام به چرخاندن نوزاد کند ؛ اما این امر همیشه امکان پذیر نیست و در این حالت باید زایمان سزارین به انجام برسد.
حالت عرضی
زمانی که نوزاد به شکل عرضی در رحم جای گیرد ، این وضعیت رخ می دهد
وجود انسداد
در شرایطی مثل وقتی که لگن مادر دچار شکستگی شده باشد ، در دهانه رحم ناهنجاری موجود بوده و فیبروم های داخل آن اندازه بزرگی داشته باشند ، زایمان باید به شکل جراحی صورت پذیرد.
مشکلاتی نیز هستند که از قبل وجود نداشته و در حین زایمان به شکل طبیعی رخ خواهند داد. از جمله :
- زایمان پیش نرود : زمانی رخ می دهد که جنین در کانال زایمان گیر کند و دهانه رحم به شکل کامل باز و نازک نگردد.
- بند ناف پیچ خورده باشد : گاهی اوقات بند ناف دور گردن نوزاد پیچیده شده و موجب خفگی او می شود. یا در شرایط دیگر این بند میان جنین و لگن مادر گیر می افتد.
- بیرون زدگی بند ناف : گاهی اوقات بند ناف قبل از نوزاد از رحم خارج شده که به آن پرولاپس بند ناف نیز می گویند. در این شرایط نیز به زایمان سزارین نیاز است.
- تحت فشار بودن جنین : در مواردی حین زایمان به روش طبیعی ، ضربان قلب جنین بالا رود و یا مشکلات دیگری از این دست رخ دهد. در این وضعیت که نوزاد تحمل زایمان واژینال را نداشته باشد ، به تشخیص پزشک از جراحی استفاده می شود.
- جدا شدن جفت : زمانی رخ می دهد که جفت پیش از نوزاد از دیواره رحم جدا شود.
فیلم زایمان سزارین توسط دکتر سارا سارانی
رخدادهای قبل از زایمان سزارین
اولین اقدامی که صورت می گیرد ، امضا کردن رضایت نامه است. سپس دکتر زنان در مورد اینکه از کدام روش بیهوشی استفاده شود تصمیم گیری خواهد کرد. به طور معمول به جای بیهوشی عمومی از بی حسی اپیدورال بهره گرفته خواهد شد. این روش به این صورت است که داروی بی حسی به ستون فقرات تزریق شده و بیمار از سینه ها به پایین چیزی را احساس نخواهد کرد.
برای خالی نگه داشتن مثانه نیز یک سوند جایگذاری شده و فشار خون و ضربان قلب مادر نیز تحت بررسی قرار می گیرد. در نظر داشته باشید زمانی که نیاز به انجام زایمان سزارین به صورت اورژانسی باشد ، وقت برای استفاده از بی حسی اپیدورال نیست و باید از بیهوشی عمومی استفاده شود.
زمانی که بی حسی عمل کرد و دیگر آماده سازی ها به انجام رسید ، جراح برشی را در دیواره شکم ایجاد خواهد کرد. این برش را می توان به دو صورت عمودی و افقی ایجاد نمود. بعد از این مرحله ، باید یک برش روی رحم زده شود که شیوه اعمال آن نیز به صورت افقی یا عمودی خواهد بود. در آخرین مرحله ، نوزاد و جفت به ترتیب بیرون آورده شده و پزشک با استفاده از بخیه زخم ها را می بندد.
در صورتی که از بی حسی اپیدورال استفاده شده باشد ، در طول عمل بیدار هستید و می توانید بلافاصله نوزاد خود را در آغوش بگیرید.
زایمان سزارین دردناک است؟
در طول جراحی ، چون از داروی بیهوشی و بی حسی بهره گرفته می شود هیچگونه دردی را احساس نخواهید کرد. اما برخی از مادران گزارش داده اند که حین بیرون آوردن جنین ، حسی شبیه کشیدگی داشته اند. در هر صورت زایمان به روش جراحی درد نخواهد داشت.
زایمان به روش سزارین خطر دارد؟
در حالت عادی ترجیح داده می شود که این رویکرد به شکل طبیعی به انجام برسد ، اما در مواردی تنها گزینه بی خطر پیش رو ، زایمان سزارین می باشد. برای مثال وقتی که وضعیت بریچ رخ داده و یا جنین خروجی رحم را پوشانده باشد ، بهتر است که از روش جراحی استفاده گردد. این فرآیند مزیت ها و معایب خاص خود را دارد که تمامی آن ها باید توسط متخصص زنان به بیمار توضیح داده شوند.
بعد از زایمان به شکل سزارین چه اتفاقی رخ می دهد؟
درست مثل زایمان به شکل طبیعی ، بعد از خارج شدن جنین نوبت به جفت می رسد. پس از آن رحم و پوست به وسیله بخیه یا منگنه جراحی بسته خواهند شد. اگر از بخیه های غیر جذبی بهره گرفته شده باشد ، باید بعد از حدود یک هفته تا ده روز به مطب مراجعه کرده و اقدام به کشیدن آن ها نمایید.
توجه داشته باشید که احساس درد در جایی که زخم ها ایجاد شده اند تا چند روز بعد از عمل کاملا طبیعی می باشد و برای رفع آن نیز پزشک برایتان داروهای مسکن تجویز خواهد کرد. از اقداماتی که باید بعد از زایمان سزارین انجام دهید ، عدم انجام فعالیت های سنگین می باشد ؛ بنابراین یکی از اعضای خانواده یا عزیزانتان باید در روزهای ابتدایی در کنارتان حضور داشته و در انجام کارهای روتین و روزمره به شما یاری رسانند.