رابطه جنسی ، یکی از لذت بخش ترین چیزهایی است که زوج ها آن را تجربه می کنند. این کار حتی می تواند باعث ترشح هورمون شادی آور به نام سروتونین شده و استرس و اضطراب افراد را کاهش دهد. رابطه جنسی همچنین خواب را بهبود بخشیده و اعتماد به نفس را نیز بالا می برد! اما همیشه این رابطه خوشایند نیست و بسیاری از بانوان حین انجام آن درد زیادی را تحمل می کنند، به طوری که قادر به ادامه رابطه نیستند. این مشکل به دلیل یک عارضه به نام واژینیسموس رخ می دهد که باعث انقباض غیر ارادی ماهیچه های واژن می گردد. خیلی از خانم ها نمی دانند که علت دردناک بودن رابطه برای آن ها ، این بیماری است. گاهی این عارضه به قدری شدت می یابد که فرد حتی نمی تواند از تامپون استفاده کرده و یا تست پاپ اسمیر انجام دهد. اگر به دنبال راهی برای درمان این مشکل هستید و می خواهید علت بروز آن را بدانید ، با دکتر سارا سارانی متخصص زنان در تهران همراه باشید.
واژینیسموس چیست؟
این بیماری باعث انقباض و سفت شدن غیر ارادی عضلات اطراف واژن می شود. واژن بخشی از دستگاه تناسلی زنان است که بخش پایینی رحم را به بیرون بدن متصل می کند. این انقباضات غیر ارادی زمانی رخ می دهد که بخواهید چیزی را وارد واژن کنید. آلت تناسلی مردانه ، انگشت ، تامپون و ابزارهای پزشکی از مثال های آن می باشند. این اسپاسم ها می توانند باعث کمی ناراحتی شده و یا بسیار دردناک باشند.
چه چیزی باعث واژینیسموس می شود؟
متخصصین این امر هنوز دلیل مشخصی برای بروز این بیماری پیدا نکرده اند. این عارضه می تواند باعث بروز مشکلات فیزیکی ، روانی و جنسی شود. عفونت مثانه ، عفونت مجاری ادراری و عفونت قارچی واژن همگی درد واژینیسموس را بدتر می کنند. در ادامه موارد دیگری که در این امر دخیل هستند را ذکر کرده ایم :
- بیماری های اضطراب
- آسیب هایی که حین زایمان رخ می دهند ، مثل پاره شدن پرینه
- جراحی هایی که قبلا انجام شده اند
- ترس از رابطه و یا داشتن حس منفی به آن ، که ممکن است به علت آزار جنسی ، تجاوز و غیره به وجود آمده باشد
علائم واژینیسموس
افرادی که با این مشکل دست و پنجه نرم می کنند ممکن است این نشانه ها را تجربه نمایند :
- احساس درد و ناراحتی حین دخول
- ناتوانی در انجام رابطه جنسی یا معاینه لگن به علت اسپاسم عضلات واژن
در صورتی که حتی حین استفاده از تامپون نیز دچار درد می شوید ، باید به دکتر سارا سارنی ، بهترین متخصص زنان و زایمان در تهران ، مراجعه کنید زیرا چنین دردی عادی نیست و باید درمان شود.
انواع این بیماری
به طور کلی این بیماری را می توان به دو دسته تقسیم کرد :
واژینیسموس اولیه
این مدل ، زمانی رخ می دهد که فرد هر بار که چیزی به واژن او وارد می شود احساس درد می کند. این مشکل می تواند در حین رابطه جنسی رخ دهد ؛ اما افرادی نیز وجود دارند که هیچ گاه در زندگی خود قادر نبودند چیزی را به واژن خود وارد کنند.
واژینیسموس اولیه
این مدل ، زمانی رخ می دهد که فرد هر بار که چیزی به واژن او وارد می شود احساس درد می کند. این مشکل می تواند در حین رابطه جنسی رخ دهد ؛ اما افرادی نیز وجود دارند که هیچ گاه در زندگی خود قادر نبودند چیزی را به واژن خود وارد کنند.
واژینیسموس ثانویه
این مورد زمانی رخ می دهد که فرد پیش از این بدون مشکل رابطه جنسی داشته ، اما به مرور با این عارضه مواجه می گردد.
واژینیسموس ثانویه
این مورد زمانی رخ می دهد که فرد پیش از این بدون مشکل رابطه جنسی داشته ، اما به مرور با این عارضه مواجه می گردد.
درمان واژینیسموس
برای درمان این مشکل ، پزشک روی کاهش رفلکس عضلاتی تمرکز می کند که حین دخول سفت می شوند. در این پروسه حتی مشکلاتی مثل اضطراب و ترسی که به این عارضه مربوط هستند نیز برطرف می شود. ممکن است پزشک شما یک یا چند مورد از گزینه های زیر را پیشنهاد دهد :
- درمان موضعی : لیدوکائین یا کرم های ترکیبی موضعی می توانند به کمتر شدن درد در حین رابطه کمک کنند
- فیزیوتراپی عضلات کف لگن : فیزیوتراپ ها به شما آموزش می دهند که چطور این ماهیچه ها را شل کنید
- استفاده از دیلاتور : دیلاتورهای واژن ، ابزارهای لوله شکلی هستند که اندازه های متفاوتی دارند. هدف اولیه این ابزار ، این است که واژن را گشاد کنند. افرادی که واژینیسموس دارند از این دیلاتورها استفاده می کنند تا حین دخول ، میزان راحتی را افزایش و شدت حساسیت را کاهش دهند. در مواردی پزشک توصیه می کند ابتدا در ورودی واژن از کرم های بی حسی استفاده کرده تا دخول راحت تر شود.
- درمان شناختی – رفتاری (CBT) : در این رویه ، بیمار درک می کند که افکار او چطور می توانند روی احساسات و رفتارهایش تاثیر بگذارند. این درمان تاثیر بسیار مثبتی روی اضطراب ، افسردگی و اختلال استرس پس از حادثه (PTSD) دارد.
- درمان اختلالات جنسی : مشاوران رابطه جنسی به افراد و زوج ها کمک می کنند تا مشکلات روابط خود را درمان کرده و از آن لذت ببرند.
درمان خانگی واژینیسموس
تمریناتی وجود دارند که می توانند عضلات کف لگن را کنترل کرده و درد این بیماری را کاهش دهند. ممکن است تا زمانی که بتوانید این ماهیچه ها را کنترل کرده و درد را مدیریت کنید کمی زمان نیاز باشد. نکته مثبت این تمرینات این است که می توانید آن ها را به صورت روزانه و در خانه نیز انجام دهید. در ادامه تمرینات خانگی برای درمان واژینیسموس ذکر شده اند.
تمرینات تنفسی
کار خود را با خوابیدن به پشت و دراز کردن پاها آغاز کنید. در صورتی که احساس ناراحتی می کنید ، می توانید یک یا دو بالش زیر پاهای خود بگذارید. توجه خود را روی الگوی تنفس خود بگذارید و روی باز کردن شکم و دنده های خود تمرکز نمایید. به آرامی هوا را به درون ریه های خود بکشید و بعد ، آن را بیرون دهید.
در مرحله بعد ، همین الگوی تنفسی را ادامه دهید و تمرکز خود را روی عضلات کف لگن خود بگذارید. این ماهیچه ها به شکل یک الماس هستند و میان استخوان دنبالچه و استخوان شرمگاهی قرار دارند. تمرینات تنفسی می توانند به درمان واژینیسموس کمک ویژه ای کنند.
زمانی که هوا را به داخل می کشید ، این ماهیچه ها به سمت پایین حرکت کرده و وقتی که هوا را بیرون می دهید ، دوباره به سمت بالا لیفت می شوند. این حرکت بسیار جزئی است و امکان دارد حس کنید که استخوان دنبالچه شما در حال حرکت کردن است. شما می توانید این تمرین را حین نشستن روی یک صندلی سفت نیز انجام دهید.
کشیدن عضلات پیریفورمیس
به پشت دراز بکشید. مچ پای راست خود را روی زانوی چپ گذاشته و زانوی راست را از خود دور کنید. برای اینکه کشش بیشتر شود پای چپ را از روی زمین برداشته و زانو را به سمت سینه خود بکشید. این تمرین را به مدت 30 تا 60 ثانیه انجام داده و برای پای دیگر نیز تکرار کنید.
حرکت کودک
زانو زده و لگن خود را به سمت عقب و پاشنه پای خود فشار دهید. سپس دست ها را بالای سر برده و در حینی که نفس را به داخل می دهید ، بالا تنه خود را به سمت جلو خم کنید. می توانید برای احساس راحتی بیشتر یک بالش را بین شکم و پاها و یا پشت زانو ها قرار دهید. توجه داشته باشید که باید به مدت دو تا سه دقیقه در این حالت بمانید.
حرکت کودک خوشحال
یکی از تمریناتی که برای درمان واژینیسموس در خانه استفاده می شود ، این حرکت می باشد. به پشت دراز کشیده و زانوها را به سمت سینه جمع کنید. سپس انگشت شست خود را با دست گرفته و به آرامی پاها را به سمت سقف باز نمایید. اگر در ران ها و عضلات همسترینگ احساس سفتی می کنید می توانید از یک حوله یا کش یوگا کمک بگیرید. این حالت را حفظ کرده و با کشیدن نفس های عمیق ، ماهیچه های کف لگن را شل کنید. این حرکت باید به مدت دو تا سه دقیقه ادامه داشته باشد.